Nhìn lại năm 2015 đầy biến động của thị trường ô tô Việt Nam

Người tiêu dùng “đau đầu” vì thuế

Trước tình hình đến năm 2018, thuế nhập khẩu xe nguyên sẽ giảm về 0% theo lộ trình của khối ASEAN, vào tháng 8/2015, Bộ Tài chính đã đề xuất thay đổi cách tính thuế Tiêu thụ Đặc biệt (TTĐB) đối với các dòng xe dưới 9 chỗ dựa theo dung tích các dòng xe. Theo đó, các dòng xe dưới 2.000cc sẽ có mức thuế giảm so với mức thuế hiện tại kể từ 1/7/2016. Riêng với các dòng xe dung tích lớn (từ 2.000cc trở lên), sẽ có mức tăng cao - từ 10-15%. Tuy nhiên, phương án này đã không nhận được sự đồng thuận từ Ủy bạn Tài chính Ngân sách với lí do sẽ không tạo điều kiện cho sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.

Trong khi đề xuất giảm thuế TTĐB không được Quốc hội thông qua thì một đề xuất khác cũng về cách tính thuế TTĐB mới của Bộ Tài chính đã được Chính Phủ phê duyệt và hiện thực hóa bằng Nghị định 108/2015/NĐ-CP có hiệu lực từ 1/1/2016 l. Theo đó, với cách tính giá trị thuế TTĐB mới sẽ làm cho giá bán xe ô tô dưới 9 chỗ tại Việt Nam thay đổi theo hướng tăng giá.

Như vậy, trong năm 2016 tới đây, giá ô tô tại Việt Nam sẽ tăng từ 5-20% (tùy dung tích và xuất xứ). Tuy nhiên, một số dòng xe nhập khẩu từ khối ASEAN nếu đảm bảo các tiêu chí chung sẽ được giảm 10% thuế nhập khẩu (từ 50% xuống còn 40% từ 1/1/2016).

Thị trường ô tô sôi động

Năm 2015, thị trường ô tô Việt Nam đã chứng kiến một quãng thời gian đầy sôi động cả với xe lắp ráp trong nước lẫn nhập khẩu. Theo hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong 11 tháng đầu năm, toàn thị trường đã bán ra được 215.000 xe, tăng 57% so với cùng kỳ 2014. Dự báo doanh số bán hàng cả năm sẽ cán mốc trên dưới 250.000 xe.

Đặc biệt, năm 2015, đã có rất nhiều xe siêu sang và siêu xe (cả nhập khẩu chính hãng lẫn "ngoài luồng") dồn dập về Việt Nam. Nổi bật trong số đó là hơn 25 chiếc siêu xe hybrid BMW i8, trên dưới 10 chiếc Lamborghini, Rolls-Royce Phantom Lửa thiêng… Theo Tổng cục Thống kê, năm 2015, tổng lượng xe nguyên chiếc nhập khẩu vào khoảng 125.000 chiếc, đạt kim ngạch 2,97 tỷ USD, tăng 77% về lượng và 88% về giá trị so với cùng kỳ 2014.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của thị trường ô tô trong năm 2015 đó là: các ngân hàng nới chính sách tín dụng, thị trường bất động sản khởi sắc, tâm lý vội mua xe đón đầu khả năng tăng giá của ô tô trong năm 2016, sự phát triển mạnh mẽ của các dịch vụ Uber và GrabTaxi...

Lần đầu tiên có triển lãm xe nhập khẩu 

Triển lãm riêng của các nhà nhập khẩu chính hãng

Năm 2015, lần đầu tiên các nhà nhập khẩu ô tô chính thức tách khỏi Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) để  tổ chức riêng với một triển lãm mang tên Vietnam International Motor Show vào tháng 10/2015 tại Hà Nội.

Triệu hồi xe và quyền lợi người tiêu dùng

Người tiêu dùng Việt Nam đã bắt đầu làm quen với "văn hoá" triệu hồi xe từ năm 2009. Giờ đây, nó được nhìn nhận như việc "có sai, có sửa"và thể hiện nghĩa vụ cũng như trách nhiệm của nhà sản xuất ô tô đối với người tiêu dùng.

Vấn đề chỉ nóng lên khi doanh nghiệp không trung thực, cố tình giấu lỗi, hoặc né tránh, trì hoãn việc triệu hồi sản phẩm. Tiếc thay, đó chính là chuyện buồn và ồn ào trên thị trường xe Việt vào thời điểm cuối năm 2015.

Tiêu biểu là vụ việc xe Mazda3 All-New hiện đèn báo lỗi động cơ (check engine). Do sức ép từ nhiều phía, sau gần nửa năm kể từ khi vụ việc diễn ra, VinaMazda mới công khai xin lỗi người tiêu dùng. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa đưa ra được phương án khắc phục. Và kết thúc năm 2015, vẫn chưa có thông báo triệu hồi nào được đưa ra đối với Mazda3 tại Việt Nam.

Ngành công nghiệp ô tô và những dấu hỏi lớn

Năm 2015 đang dần khép lại với nhiều câu hỏi chưa có lời đáp trên thị trường ô tô Việt Nam

Ngay từ đầu năm 2015, câu hỏi ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang ở đâu, làm được những gì sau 20 năm hưởng chính sách ưu đãi, bảo hộ trở nên cấp thiết khi xuất hiện thông tin Toyota ngừng sản xuất ô tô tại Việt Nam để nhập khẩu hoàn toàn.

Đây không phải lần đầu tiên một doanh nghiệp ô tô nước ngoài muốn rút nhà máy tại Việt Nam, nhưng vấn đề trở nên “nóng” hơn bao giờ hết bởi Toyota là hãng xe có thị phần lớn nhất tại Việt Nam trong suốt 20 năm qua, và đây cũng là thương hiệu có nhiều sản phẩm du lịch đạt tỷ lệ nội địa hóa cao nhất trong ngành.

Chỉ còn 2 năm nữa, đến 2018, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ khu vực Đông Nam Á sẽ giảm về 0%; và chỉ vài ngày nữa, khi bước sang năm 2016, mức thuế suất đối với xe nguyên chiếc dành cho khu vực này sẽ giảm xuống còn 40%. Nếu không có gì thay đổi, thì coi như Việt Nam đã lãng phí 20 năm, để rồi rút cục vẫn không có ngành công nghiệp ô tô đúng nghĩa, người tiêu dùng vẫn phải mua xe giá cao.

Nguồn: Dantri.com