Ô tô điện vẫn khó lăn bánh ở Việt Nam

Hôm 8/4, lễ ký kết hợp đồng bán 100 ô tô điện Renault cho tập đoàn Mai Linh đã diễn ra ở Hà Nội, với sự chứng kiến của đại sứ Pháp và Chủ tịch T.P Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Tháng 6 tới, 100 chiếc xe đầu tiên sẽ về Việt Nam, mở màn cho cuộc cách mạng xe taxi xanh trong tương lai.

 Lễ ký kết mua ô tô điện giữa Mai Linh và hãng xe Renault

Hoạt động trên đã mang đến nguồn sinh khí mới mẻ cho mảng ô tô điện vốn ít được biết đến tại Việt Nam, trong khi đây lại là loại phương tiện đang tăng trưởng nóng trên thế giới.

Việt Nam chưa có thị trường ô tô điện đúng nghĩa

Hiện nay trên thế giới, ô tô điện đang trở thành xu hướng, trong đó Trung Quốc là quốc gia đứng đầu tiêu thụ loại xe này. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Trung Quốc (CAAM), lượng ô tô điện bán tại nước này đã đạt khoảng 220.000 - 250.000 chiếc trong năm 2015, vượt qua cả Mỹ (khoảng 180.000 chiếc).

Trái ngược với quốc gia láng giềng, Việt Nam lại chua có thị trường ô tô điện đúng nghĩa. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, tại 10 địa phương có nhiều xe điện, số xe đang lưu hành lên tới gần 2.000 chiếc. Thế nhưng, theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, mới có 203 xe có chứng nhận đăng kiểm.

Ông Nguyễn Văn Phương – Phó trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới – Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, người dân và một số cơ quan đang hiểu sai về ô tô điện. Xe cơ giới 4 bánh chạy điện có thể chia thành các loại chính như sau: Thứ nhất ô tô điện là bao gồm các loại ô tô chỉ sử dụng động cơ điện (ví dụ xe Nissan Leaf) hoặc loại ô tô sử dụng cả động cơ điện và động cơ xăng/ điêzen (ví dụ Lexus RX 450h, Toyota Prius …).

Các loại xe này có kết cấu, tính năng, hệ số an toàn đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật của ô tô thông thường hiện nay và thường được nhập khẩu từ những nước phát triển cùng giá bán khá cao. Còn xe điện 4 bánh chở người mà chúng ta hay gặp ở sân golf, khu du lịch, tham quan, phố cổ… không phải là ô tô điện mà chỉ là “xe điện 4 bánh chở người”. Các xe này có nguồn gốc chủ yếu từ Trung Quốc, có tốc độ thấp, không đáp ứng được yêu cầu an toàn kỹ thuật đối với xe ô tô nên không được phép tham gia giao thông như ô tô mà chỉ sử dụng để phục vụ đi lại trong phạm vi, tuyến đường và thời gian nhất định theo quy định của từng địa phương.

Thời gian gần đây, trên mạng internet xuất hiện nhiều tin rao bán loại ô tô điện có kiểu dáng hiện đại nhưng kích thước nhỏ, và đặc biệt giá chỉ vài chục triệu đồng. Một số xe đã về Việt Nam nhưng chưa đăng ký lưu hành. Sự xuất hiện loại xe này đã khiến nhiều người tiêu dùng hào hứng. Tuy nhiên, cơ quan chức năng đã khẳng định loại xe này không được đăng kiểm và nếu lưu hành sẽ bị xử phạt theo luật giao thông đường bộ.

 BMW i3 chạy điện về Việt Nam 

Cũng trong năm 2015, một số ô tô điện đúng nghĩa đã được nhập về theo dạng nhỏ lẻ như Nissan Leaf, Tesla S hay BMW i3. Đây là những xe sở hữu công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới nhưng cái giá của nó thì không hề rẻ. Tại nước ngoài, Nissan Leaf có giá hơn 29.000 USD, BMW i3 giá từ 43.000 USD và Tesla S giá 57.400 USD. Hiện tại, ô tô điện cũng phải chịu thuế TTĐB theo quy định ở mức 25% và từ 1/7/2016 là 15% và thuế giá trị gia tăng 10%. Bên cạnh đó, trường hợp nhập khẩu ô tô làm taxi điện cũng không được miễn, giảm phí và lệ phí khác và phải nộp lệ phí trước bạ theo quy định khi đăng ký và gắn biển số.

Ô tô điện vào Việt Nam chưa được ưu đãi

Hợp đồng cung cấp 100 chiếc xe điện Renault cho Mai Linh được ký kết đã mở cơ hội cho ô tô điện gia nhập thị trường Việt Nam. Mẫu xe vừa được mua là Fluence Z.E., được lắp ráo tại nhà máy ở Busan – Hàn Quốc, cùng nơi sản xuất chiếc Koleos và Latitude.

Để thực hiện dự án này, Công ty TNHH Hồ Huy được thành lập và đã gửi kiến nghị Bộ Tài chính miễn, giảm một loạt thuế bao gồm: thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế TTĐB và các loại thuế, phí khác liên quan đến dòng xe này. Đồng thời, kiến nghị hỗ trợ quỹ đất để xây dựng cơ sở hạ tầng, bến bãi, trạm nạp điện cũng như hỗ trợ gói tín dụng ưu đãi với lãi suất chỉ 4%/năm, thời gian cấp tín dụng 10 năm.

Tuy nhiên, trong văn bản trả lời Hồ Huy, Bộ Tài chính cho biết, hoạt động nhập khẩu xe taxi điện để kinh doanh vận tải hành khách không thuộc lĩnh vực ưu đãi thuế. Theo đó, công ty vẫn phải kê khai và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định.

Mặc dù vậy, khó khăn hiện tại đối với ô tô điện không phải ở vấn đề giá bán, bởi thực tế thuế nhập loại xe này đang thấp hơn xe có động cơ đốt trong. Theo ông Xavier Coiffard, Tổng giám đốc của Renault Việt Nam, khó khăn lớn nhất chính là sự yếu kém về cơ sở hạ tầng và cơ sở pháp lý chưa đầy đủ để ô tô điện lăn bánh tại Việt Nam. Việc Renault Vietnam nhập xe điện về là điều chưa có đơn vị nào làm.

Ông Xavier Coiffard cho rằng để phát triển được ô tô điện góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, chính phủ cần có những chính sách hỗ trợ về thuế, về việc lắp đặt các trạm sạc tại các nơi công cộng và hỗ trợ về giá. Chẳng hạn, tại Pháp, mỗi xe điện được chính phủ hỗ trợ đến 6.000 euro khi mua lần đầu; Trung Quốc cũng đã hỗ trợ các công ty taxi ở mức hơn 8.000 USD khi đăng ký mua xe điện...

Nguồn: xedoisong.vn